Testy płatkowe - diagnostyka alergii kontaktowej.
Test płatkowy
informacja dla pacjenta
Co to są testy płatkowe?
Testy płatkowe pomagają potwierdzić diagnozę alergicznego kontaktowego zapalenia skóry, czyli wysypki, która powstaje wtedy, gdy określone substancje zetkną się ze skórą. Jako przykłady takich substancji, nazywanych alergenami, można wymienić środki zapachowe w perfumach, substancje klejące w przylepcach, metale w biżuterii i kleje obuwnicze.
U każdego człowieka może wystąpić zapalenie skóry z podrażnienia po kontakcie ze szkodliwymi środkami chemicznymi, takimi jak silne detergenty, środki czyszczące, rozpuszczalniki i kwasy. Reakcja na alergeny jest jednak inna. Po styczności z takimi czynnikami tylko u niektórych osób rozwija się alergiczne kontaktowe zapalenie skóry. Dlatego Ty możesz być jedyną osobą, u której pojawia się wysypka po zetknięciu z jakimś konkretnym alergenem. Alergiczne kontaktowe zapalenie skóry może się pojawić tylko wtedy, gdy komórki obecne w skórze nauczą się rozpoznawać alergen i aktywują się powodując stan zapalny.
W niektórych przypadkach wystarczy kilka razy się zetknąć z alergenem, aby doszło do uczulenia. W innych przypadkach uczulenie powstaje dopiero po wielu latach powtarzającej się ekspozycji, co wyjaśnia, dlaczego produkt używany przez wiele miesięcy lub lat bez żadnych problemów zaczął być źle tolerowany.
Testy płatkowe wykonuje się inaczej niż testy punktowe i śródskórne (często zlecane przez alergologów). Testy płatkowe nie mogą wykazać alergii na pokarmy, substancje wziewne ani leki przyjmowane doustnie.
Jak się wykonuje testy płatkowe?
Na pierwszej wizycie, która może potrwać około 45 minut, do pleców zostaną przyklejone kawałki plastra zawierające małe ilości często występujących alergenów. Przez 48 godzin alergeny muszą pozostać na skórze i nie można ich moczyć.
Po 48 godzinach płatki zostaną usunięte i będzie dokonany pierwszy odczyt. Miejsca po płatkach zostaną zaznaczone pisakiem, po czym zostaniesz poproszony (poproszona) o przyjście następnego dnia na ostateczny odczyt.
Wynik testu jest dodatni, gdy pojawia się zaczerwienienie i obrzęk skóry, często swędzący. Silna reakcja może się przejawiać tworzeniem pęcherzy i – bardzo rzadko – długotrwałym utrzymywaniem się dodatniego odczynu (trwającym kilka tygodni) lub powstaniem blizn.
Jak można zwiększyć wiarygodność testu?
- Utrzymuj skórę pleców suchą aż do zdjęcia płatków 48 godzin po ich nałożeniu. Do tego czasu nie należy korzystać z prysznica i kąpieli (można myć się gąbką) ani pływać.
- Unikaj czynności, przy których można się mocno spocić (np. ćwiczenia fizyczne, kopanie łopatą). Nadmierne pocenie może spowodować odpadnięcie płatków.
- Jeśli któryś płatek zacznie się odklejać, przymocuj go taśmą klejącą.
- Nie usuwaj znaków wykonanych pisakiem, dopóki lekarz nie powie, że można to zrobić. Czasem atrament pisaka może poplamić ubranie, dlatego w czasie wykonywania testów należy nosić ciemną bieliznę.
Źródło: Kontaktowe zapalenie skóry. Wytyczne American Academy of Allergy and Immunology i American College of Allergy, Asthma and Immunology. Medycyna Praktyczna, wydanie specjalne 11/2008, Kraków 2008.